Suplement diety to nie produkt leczniczy - jest to fakt. Często jednak problematyczne jest rozróżnienie ich od siebie. Zarówno jedne, jak i drugie możesz otrzymać w aptece, również tej internetowej. Z drugiej strony w sklepach z suplementami diety nie znajdziesz leków ani nie zrealizujesz recepty. Skąd wiedzieć, czy dany produkt jest lekiem, a co z kolei wyróżnia suplement diety?
Produkty lecznicze - definicja
Leki, inaczej produkty lecznicze, to substancje, które posiadają właściwości zapobiegania lub leczenia chorób. Są one podawane w celu postawienia diagnozy lub przywrócenia, poprawienia lub modyfikacji fizjologicznych funkcji organizmu. Definicja ta znajduje się w Prawie farmaceutycznym. Ponadto ustawa ta reguluje zasady i tryb dopuszczania do obrotu produktów leczniczych, a także określa warunki prowadzenia nad nimi badań klinicznych, ich wytwarzania, reklamy oraz opisuje wymagania dotyczące aptek, hurtowni i placówek w zakresie dystrybucji leków.
Wprowadzenie na rynek leku jest długim, skomplikowanym procesem, który musi mieć poparcie w badaniach klinicznych. Ponadto, Charakterystyka Produktu Leczniczego musi zawierać:
- nazwę produktu leczniczego z określeniem jego mocy i postaci farmaceutycznej,
- skład jakościowy i ilościowy (substancje czynne oraz substancje pomocnicze),
- właściwości farmakologiczne,
- dane farmaceutyczne (np. wykaz substancji pomocniczych, sposób przechowywania, okres ważności, rodzaj opakowania, itp.),
- nazwę i adres podmiotu odpowiedzialnego,
- numer pozwolenia na dopuszczenie do obrotu, a także datę wydania wraz z numerem pierwszego pozwolenia lub przedłużenia ważności pozwolenia.
Ponadto, produkty lecznicze dopuszczone do obrotu dzieli się na kilka kategorii dostępności. Wśród nich znajdują się przede wszystkim leki OTC - wydawane bez przepisu lekarza oraz leki Rp - wydawane z przepisu lekarza. Inne kategorie to leki do zastrzeżonego stosowania (Rpz), zawierające środku odurzające bądź substancje psychotropowe (Rpw) lub stosowane wyłącznie w lecznictwie zamkniętym (Lz).
Tradycyjne produkty lecznicze roślinne - czym są?
Równie popularne co produkty lecznicze i suplementy, są produkty lecznicze roślinne. Produkty te zostały zdefiniowany w Prawie farmaceutycznym jako zawierające w składnikach czynnych jedną lub więcej substancji lub przetworów roślinnych (bądź połączenie obu). Produkty lecznicze roślinne mogą być stosowane bez nadzoru lekarza i podlegają uproszczonej procedurze dopuszczenia do obrotu. Mogą też zawierać dodatek składników mineralnych i witamin, których bezpieczeństwo stosowania zostało potwierdzone.
Suplementy - czym są
Definicja suplementów diety zawarta jest w Ustawie o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Są to środki spożywcze, których celem jest uzupełnienie normalnej diety, będące skoncentrowanym źródłem witamin lub składników mineralnych lub innych substancji wykazujących efekt odżywczy lub inny fizjologiczny. Dodatkowo maksymalny poziom zawartości witamin i składników mineralnych zapewnia, że stosowanie suplementu zgodnie z informacją na opakowaniu będzie bezpieczne dla zdrowia i życia. Suplementy nie mogą również zawierać informacji stwierdzających lub sugerujących, że zbilansowana i zróżnicowana dieta nie może dostarczyć wystarczających dla organizmu ilości składników odżywczych.
Jaka jest różnica między lekiem a suplementem diety?
Lek musi spełniać wytyczne zawarte w Ustawie o prawie farmaceutycznym. W przypadku rejestracji produktów leczniczych, zanim zostaną one wprowadzone na rynek, muszą one spełniać ścisłe wytyczne i zostać skrupulatnie przebadane klinicznie, ponieważ substancje znajdujące się w składzie leków wpływają na funkcje fizjologiczne organizmu. Leki mają za zadanie zapobiegać bądź leczyć choroby.
W przypadku suplementów diety wygląda to inaczej. Wprowadzenie ich na rynek nie wymaga badań klinicznych, a zasady prowadzące do tego, że na rynku pojawia się nowy suplement diety są dużo mniej rygorystyczne. Suplementy diety nie są również postrzegane jako produkty lecznicze; są środkami spożywczymi. Zasady regulujące wprowadzanie ich na rynek reguluje Ustawa o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Mogą stanowić uzupełnienie diety, jednak nie zastąpią zróżnicowanej, zbilansowanej diety.
Czym się różni suplement diety od leku: na co jeszcze zwrócić uwagę
W rzeczywistości może jednak nie być łatwo odróżnić lek od suplementu diety. Choć na ogół dawki składników aktywnych w suplementach diety mają charakter żywieniowy, natomiast w lekach - wykazują działanie farmakologiczne. Nierzadko suplementy diety mogą jednak mieć zbliżone wartości substancji aktywnych do leków. Dlatego też tak ważne jest czytanie składu suplementów i zwrócenie uwagi na to, by nie spożywać zbyt dużych ilości poszczególnych składników. Najważniejszą kwestią jest zatem uważne czytanie etykiet - w szczególności składu, przeciwwskazań i ostrzeżeń.
O czym pamiętać podczas wyboru suplementów diety
Różnica między lekiem a suplementem diety jest znacząca. Nie oznacza to jednak, że trzeba wystrzegać się przyjmowania suplementów diety. Warto jednak stać się świadomym konsumentem i wybierać produkty dopasowane do własnych potrzeb. Podczas wyboru suplementów diety warto pamiętać przede wszystkim o sprawdzeniu składu pod kątem bezpieczeństwa dla zdrowia, ale nie tylko. Bardzo istotne jest też właściwe stosowanie suplementów diety. Wprowadzeniu suplementów diety do codzienności powinna również towarzyszyć wiedza o tym, że nadmierne spożywanie witamin i składników mineralnych może wywołać skutki uboczne. Nie zawsze im więcej oznacza lepiej - przekraczanie bezpiecznych norm spożycia może być szkodliwe dla zdrowia. Przed rozpoczęciem suplementacji warto też skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem i dobrać odpowiedni suplement diety, pasujący do indywidualnych potrzeb Twojego organizmu, stanu zdrowia oraz stosowanej diety.
Kiedy warto stosować suplementy
Prowadzenie zbilansowanej diety i podejmowanie regularnej aktywności fizycznej to najlepszy sposób na zachowanie zdrowia. Suplementy diety mogą stanowić sposób na uzupełnienie pewnych niedoborów i być dodatkiem do zróżnicowanej diety. By w tym celu stosować suplementy, warto zrobić badania krwi i skonsultować wyniki z lekarzem. Suplementy mogą również stosować osoby na specjalnej diecie, które wykluczają z diety pewne składniki pokarmowe. Suplementy diety warto przyjmować zawsze, gdy organizm potrzebuje dodatkowych witamin i składników mineralnych - warto jednak dostosować je do własnej, indywidualnej sytuacji i stanu zdrowia.