GABA: co to?

Swoiste działanie mózgu to jeden z najważniejszych aspektów fizjologicznych, który wyróżnia człowieka spośród innych gatunków. By mógł on poprawnie działać, niezbędne są odpowiednio zachodzące procesy chemiczne. Funkcjonujące w układzie nerwowym mechanizmy neuroprzekaźnictwa zakładają, że uwalnianie odpowiednich substancji we właściwym czasie wpływa na pobudzanie lub hamowanie aktywności neuronów (1). Jednym z bardzo istotnych neuroprzekaźników w organizmie człowieka jest GABA - neuroprzekaźnik hamujący, nazywany kwasem γ-aminomasłowym. Sprawdź, jakie GABA ma działanie i jak suplementacja GABA wpływa na organizm.

Za co odpowiada receptor GABA?

GABA to jeden z najpowszechniej występujących neuroprzekaźników hamujących, który występuje u ssaków. Jest on dystrybuowany w większości obszarów mózgu. Jest on wytwarzany w Ośrodkowym Układzie Nerwowym - OUN, a dzięki reakcjom chemicznym w nim zachodzącym, wykazuje odpowiednie działanie hamujące bądź pobudzające. Receptory GABA występują w dwóch rodzajach: receptory GABA (podtypy A) i (podtypy B).

GABA A funkcjonują z receptorami glicyny, acetylocholiny i serotoniny i mogą być modulowane przez neurosteroidy, barbiturany i beznzodiazepiny,
GABA B to receptory metabotropowe, ich lokalizacja sprawia, że wpływają na regulację neuroprzekaźnictwa: w zależności od tego, czy receptor jest pre czy postsynaptyczny, aktywacja receptorów GABA B powoduje hamowanie lub pobudzanie aktywności synaptycznej.

Równowaga między pobudzeniem i hamowaniem aktywności neuroprzekaźników to klucz do prawidłowego funkcjonowania OUN. Układ pobudzający reguluje glutaminian, a hamujący - GABA, kwas γ-aminomasłowy (który także wpływa na uwalnianie glutaminianu). Neuroprzekaźnik GABA bierze udział w szeregu funkcji OUN, m. in. reguluje pierwotne funkcje organizmu, tj. zachowanie, nastrój, sen czy kontrola motoryczna. Prawidłowe działanie GABA jest o tyle istotne, gdyż jego nieprawidłowe działanie może się wiązać z występowaniem problemów ze snem, lękami, schizofrenią czy depresją (2). Nieprawidłowe funkcjonowanie GABA może także wpływać na odczuwanie głodu alkoholowego i narkotykowego (3).

Jak sprawdzić niedobór GABA?

Jeśli borykasz się z zaburzeniami pamięci i koncentracji, obniżeniem sprawności intelektualnej, depresją, schizofrenią, bezsennością, zaburzeniami lękowymi bądź padaczką, napadami drgawkowymi lub zaburzeniami pracy mięśni - być może Ciebie dotyczy niedobór GABA (4). By jednak zyskać pewność, możesz zrobić badania stężenia GABA, które często są wykonywane w ramach pakietów - np. pakiet badań neuroprzekaźników i hormonów stresu (5).

Na co działa GABA?

GABA wpływa na wiele funkcji organizmu. Może przyczyniać się do rozluźnienia mięśni szkieletowych, wpływać na procesy regulujące wydzielanie hormonu wzrostu i insuliny, a także może wpływać na obniżenie ciśnienia krwi. Działanie GABA na tym się nie kończy. GABA ma działanie także gdy chodzi o poprawne funkcjonowanie układu nerwowego, np. może obniżać poziom kortyzolu (dowiedz się o nim więcej z bloga: Jak obniżyć kortyzol) i wspomagać organizm w czasie wzmożonego stresu. Właściwości kwasu gamma aminomasłowego to także wsparcie dobrej pamięci i funkcji kognitywnych (4).

Czy GABA usypia?

Właściwości kwasu gamma aminomasłowego sięgają również wpływu na sen: GABA może wykazywać działanie uspokajające, co wspiera przygotowanie się do snu. To pomaga także w lepszym przetwarzaniu informacji, bez poczucia przytłoczenia i niepokoju. GABA reguluje również fazę REM i może wpływać na regulację rytmu dobowego (6).

Czy GABA odchudza?

Zastosowanie kwasu gamma aminomasłowego nie wpływa na chudnięcie. Neuroprzekaźnik ten pomaga jednak w kontroli metabolizmu i apetytu. W momencie, gdy organizm odczuwa głód wysyła odpowiednią informację do mózgu i blokuje ją, gdy głód zostanie zniwelowany. Badania nad tym, jak GABA wpływa na kontrolę apetytu nadal są prowadzone (6).

Suplement diety GABA

GABA wykazuje wiele korzystnych działań dla organizmu. Kwas gamma aminomasłowy wspiera wiele funkcji układu nerwowego, dlatego może być pomocny w utrzymaniu ciała w optymalnej kondycji. Wśród wielu propozycji, warto przede wszystkim zwrócić uwagę na:

Czy można łączyć GABA z ashwagandhą?

W przypadku suplementowania ashwagandhy, można również sięgać po suplementy diety zawierające GABA. Nie stwierdzono działań niepożądanych w przypadku łączenia tych składników. Kwas gamma aminomasłowy wspiera działanie ashwagandhy w przypadku redukcji stresu (7).

Czy można łączyć GABA z melatoniną?

Jeśli szukasz dodatkowego wsparcia w przypadku, gdy cierpisz na zaburzenia snu, możesz przyjmować melatoninę lub suplementy zawierające GABA bądź oba te składniki jednocześnie. W ten sposób możesz liczyć nie tylko na działanie uspokajające GABA, ale też na wsparcie snu ze strony melatoniny (8).

Jak zwiększyć poziom GABA? Co podnosi poziom GABA?

Oprócz leków i suplementów diety zawierających kwas gamma aminomasłowy, istnieją naturalne sposoby na zwiększenie poziomu GABA w organizmie a tym samym wsparcie funkcjonowania mózgu. Co warto wypróbować?

picie herbaty - zielona, biała bądź oolong: herbata naturalnie zawiera GABA, dlatego jest to jeden z najprostszych sposobów na uzupełnienie poziomu tego kwasu,
joga - niektóre badania wykazały wzrost GABA w mózgach osób praktykujących jogę 60 min dziennie 3 razy w tygodniu przez 12 tygodni,
medytacja i ćwiczenia oddechowe - medytacja przez ok. 20 min każdego dnia może zwiększyć aktywność mózgu i produkcję GABA,
aktywność fizyczna - przeprowadzone badania wskazują na to, że po 8-20 min intensywnych ćwiczeń produkcja GABA w mózgu może wzrosnąć,
dieta - GABA można znaleźć w w produktach fermentowanych, a także w pełnych ziarnach, bobie, soi, soczewicy, orzechach włoskich, migdałach, nasionach słonecznika, krewetkach i halibucie, a także w cytrusach, pomidorach, jagodach, szpinaku, brokułach, ziemniakach i kakao (6).

Po jakim czasie efekty GABA? Jak długo trzeba czekać, aby zadziałał GABA?

To, w jakim czasie zadziała GABA jest uzależnione od Twojej indywidualnej sytuacji zdrowotnej. Niektórzy wskazują, że pierwsze efekty są widoczne po tygodniu zażywania suplementów diety zawierających GABA, inni zauważają je dopiero po miesiącu. Suplementy warto przyjmować wedle wskazań na opakowaniu. Możesz także skontaktować się z lekarzem specjalistą w kwestii doboru odpowiedniego preparatu dla Ciebie.

GABA - podsumowanie

Kwas GABA pełni w organizmie wiele funkcji. Przede wszystkim ma ogromny wpływ na układ nerwowy, ale jego działanie sięga także mięśni. Dlatego suplementacja GABA wpływa na szereg działań ciała i może stanowić skuteczne wsparcie optymalnej kondycji organizmu. Na rynku znajdziesz wiele preparatów zawierających GABA, które możesz przyjmować nie tylko w przypadku obniżonego nastroju, ale również szukając sposobu na zmniejszenie stresu czy ułatwienie snu. Znajdź suplement diety GABA odpowiedni dla siebie na GoHerbs.

Źródła:

1. Czuczuwar S., Neuroprzekaźnictwo chemiczne i działanie leków w ośrodkowym układzie nerwowym, Układ Nerwowy Część 4, 457-461

2. Ochoa-de Paz L., Gulias-Canizo R., Ruiz-Leyja E., Sanchez-Castillo H.,Padoi J., The role of GABA neurotransmitter in the human central nervous system, physiology, and pathophysiology, Rev Mex Neuroci. 2021;22(2), 67-76

3. Agabio R., Colombo G., Receptor GABA jako cel terapeutyczny w uzależnieniu od substancji psychoaktywnych - od baklofenu do pozytywnych modulatorów allosterycznych, Psychiatr. Pol. 2015; 49(2): 215-223

4. zdrowegeny.pl, GABA (kwas gamma-aminomasłowy) - właściwości, niedobory, jak zwiększyć poziom najpotężniejszego neuroprzekaźnika? (https://zdrowegeny.pl/poradnik/gaba?srsltid=AfmBOorQVjc-3u2q35fxE82W1Lj7CVVTjCBS3R5VL45VY_3u8m5rMcQ_; 14.10.2024)

5. zdrowegeny.pl, StressPrint badanie 8 neuroprzekaźników i hormonów stresu (https://zdrowegeny.pl/stress-print-badanie-neuroprzekaznikow-hormonow-stresu; 14.10..2024)

6. Mental Health America, What is GABA? (https://mhanational.org/what-gaba; 14.10.2024)

7. Sinatra D., When to Take Ashwagandha: Morning or Night? (https://www.healthydirections.com/articles/general-health/when-to-take-ashwagandha; 14.10.2024)

8. Sinatra D., Chill Out & Sleep Tight with GABA (https://www.healthydirections.com/articles/sleep/gaba-health-benefits; 14.10.2024)

Tagi: Suplementy diety Klaudia, GoHerbs, 14/10/2024